Bullshit-FM: de drang jezelf constant van alles en nog wat te verwijten
Schrijver: Jeroen
Jezelf dingen verwijten. We doen het allemaal weleens. Je vindt jezelf dom omdat je iets niet hebt gedaan, je bent boos op jezelf omdat je nog steeds niet bent gestart met die ene taak, je kijkt met afgunst naar jezelf omdat je nog steeds dat vetrandje hebt, terwijl je jezelf had beloofd nu eindelijk eens een keer op tijd te beginnen met sporten. Je haat jezelf omdat je deze beslissing al drie jaar eerder had kunnen nemen. Waarom doen we dit en hoe kun je het veranderen?
De stemmen in ons hoofd staan altijd aan. Ik hoor vaak de term ‘muppets’ voorbijkomen. Bullshit-FM is een andere die ik persoonlijk erg leuk vind. De muppets in je hoofd leveren altijd commentaar. Ze zijn altijd aanwezig en je kunt ze niet uitzetten, hoe graag je dat soms ook zou willen.
Het is belangrijk om te weten dat deze eeuwige radiozender of muppets niet jou zijn. Ja, ze zitten in jouw hoofd en jij bent de enige die ze kunt horen. Maar dat betekend niet dat alles wat ze zeggen waarheid is, of ook maar betrekking heeft op jou.
Dat je jezelf dingen verwijt heeft te maken met de manier waarop je tegen jezelf praat. Achteraf praten is namelijk het makkelijkst. Dat had ik beter; eerder; sneller of makkelijker kunnen doen. We zijn geneigd om op een negatieve manier tegen onszelf te praten.
Is het nuttig? In een bepaald opzicht, jazeker. Je leert je leven lang. En alles wat je hebt gedaan levert ervaring op. Dus achteraf naar een situatie kijken en daar lering uit trekken is zeker nuttig. Dat gaat het beste als je heel kritisch en objectief naar jezelf of naar de situatie kunt kijken. En met kijken bedoel ik niet met de twee ogen die je hebt, maar met je geestesoog of mindseye in het Engels. Je speelt de situatie af in je hoofd.
Op het moment dat je een situatie terug laat komen in je hoofd, is het niet meer objectief. Je zal versteld staan hoe anderen een situatie hebben beleefd, ondanks dat ze pal naast je stonden op datzelfde moment. Jij beleeft de situatie op jouw manier, en focust op die dingen die op jouw betrekking hebben.
Wanneer je een recente situatie gaat herbeleven, dan kun je mogelijk nog redelijk nauwkeurig nagaan wat je hebt gedaan en hoe jij hebt gehandeld. Is de situatie al wat minder recent, dan kan het zijn dat je dingen gaat verzinnen of onjuist herinnert, ook al doe je dat niet met opzet.
Dat je kan leren van een situatie door deze in je hoofd na te gaan heeft dus tot op zekere hoogte zin, maar weet dat hij op dat moment al niet meer ‘realistisch’ is.
” De muppets in je hoofd leveren altijd commentaar. Ze zijn altijd aanwezig en je kunt ze niet uitzetten, hoe graag je dat soms ook zou willen. “
Dat de stemmen in je hoofd helemaal niet waar hoeven te zijn is een van de belangrijkste lessen die ik recentelijk heb geleerd. Dat Bullshit-FM maar door blijft ratelen over alles wat in je opkomt maakt het nog geen waarheid. Dat jij jezelf dik vindt, een nietsnut of een flapuit, hoeft nog niet te betekenen dat dat ook zo is.
Wie bepaald of jij wel of niet dik bent? Wie kan er het beste oordelen of jij wel of geen nietsnut bent? Dat ben jijzelf. Als je brutaal eerlijk naar je eigen gedrag of lichaam kijkt, dan kun je daar een oordeel over vellen. Maar dat oordeel komt niet van de muppets of Bullshit-FM, maar van nog een andere stem in je hoofd.
Heb ik er dan nog meer? Ja! Op het moment dat je gaat mediteren kun je oefenen met het maken van onderscheid in je gedachtes. Wanneer je wilt focussen op je ademhaling, zal je erachter komen dat je afgeleid raakt. Je begint met denken over van alles en nog wat. Maar, je kunt dit denken, dit eindeloze gewauwel van die muppets, opmerken en stoppen. En precies op dat moment komt het unieke van de mensheid naar boven: de derde persoons-ik.
Ik denk, dus ik ben. Wie denkt er? Ik. Maar wie is er op dat moment? Ik! Over multitasking gesproken! Je kunt dus denken, in de vorm van de muppets die maar door blijven ouwehoeren, maar je kunt met een andere ik ook opmerken dat die muppets maar doorratelen. Je bent dus aan het denken over jouw denken, en daar wordt het interessant. (En mogelijk ook ingewikkeld).
Het moment dat je doorkrijgt dat er een ik is die bewust, in het nu, iets op kan merken, levert direct bewijs dat Bullshit-FM een stoorzender is. Een stoorzender die je niet bewust hebt aangezet, maar er wel altijd zal zijn.
Maar als die stoorzender er is, en je hem op kunt merken, dan kun je hem dus ook negeren? Ja! Je kunt actief voorbijgaan aan de muppets in je hoofd en ze links laten liggen.
Het is echter niet (altijd) makkelijk en vergt training. Opmerken dat Bullshit-FM aanstaat; wat er allemaal voorbijkomt op de zender én onderscheid maken tussen de constructieve gedachten van je derde persoons-ik en desastreuze gedachten van Bullshit-FM is een ware kunst. Maar op de momenten dat het je lukt, zal je versteld staan van de resultaten.
Jij bent namelijk niet je gedachten. Jij bent niet die racist. Ja, misschien gaat er een gedachte van Bullshit-FM door je heen op het moment dat je een zwarte man aangesproken ziet worden door de politie. Maar als je hem oppikt met je derde persoons-ik en jezelf toespreekt dat hij mogelijk de weg vraagt aan de politie, dan zijn alle oordelen en opmerkingen ten aanzien van het stereotype ‘alle zwarten zijn crimineel’ ineens tenietgedaan, ook al spelen ze in je hoofd rond.
Er zijn zoveel oordelen van goed en fout, mooi en lelijk, snel en traag. We willen altijd aan de betere kant van het spectrum zitten. We vergelijken ons met iedereen om ons heen en verzinnen er verhalen bij in ons hoofd. “Zij zal wel nooit snoep, chocolade of chips eten”. “Ja, als je geen vrienden hebt en alleen maar werkt snap ik dat je zo’n huis hebt”.
De verhalen die we maken in ons hoofd zijn vaak niet constructief. We verwijten onszelf vaak van alles en zijn boos. Een negatieve spiraal die je ontzettend veel energie kan kosten.
Een constructieve manier is het absoluut niet. Op het moment dat jij jezelf afwijst en dat jij negatief over jezelf denkt zal je merken dat je droevig wordt. Negatieve gedachten trekken alleen maar meer negativiteit aan. Je zal jezelf een halt toe moeten roepen.
Het eerstvolgende moment dat je opmerkt dat Bullshit-FM negatieve ruis verspreid over jezelf of anderen, pik je het op en leg je het naast je neer. “Ik mag dit denken, ik ben niet mijn gedachtes”. Jan Geurtz schrijft in zijn boek verslaafd aan denken “geeft niets, mag best”. Je merkt je gedachtes op, en laat ze vervolgens los.
Er is geen makkelijke manier om je gedachtes weg te drukken. Sterker nog, op het moment dat je gaat vechten met je eigen gedachtes en ze gaat bestrijden met andere gedachten, zal je verkrampen en nog meer meegaan in de ruis van Bullshit-FM. Met liefde toekijken wat er allemaal in je opkomt, en vervolgens zien hoe het ook weer wegebt als er geen aandacht aan wordt besteed. Dat wat niet gevoed wordt, zal uiteindelijk sterven.
Filosoof Eindhoven
Coach Eindhoven
Coaching Eindhoven
Filosoof Eindhoven
Quarterlife crisis
burn-out